Jaki podatek od nieruchomości należy uiścić od garażu?

Garaże w budynkach mieszkalnych powinny być opodatkowane według jednakowej stawki podatku od nieruchomości, czyli stawki mieszkalnej. Nie ma przy tym znaczenia czy garaż jest wyodrębniony, czyli ma własną księgę wieczystą, czy przynależy do mieszkania (bez wyodrębnienia księgi). Takie są główne tezy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 października 2023r. (sygn. akt SK 23/19).   Wyrok Trybunału zapadł w następujący stanie faktycznym:

1. Na podstawie „Umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży, umowy sprzedaży, umowy o podział do korzystania oraz pełnomocnictwa” Skarżący nabyli lokal mieszkalny wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej oraz udział w lokalu użytkowym – garażu wielostanowiskowym wraz ze stosownym udziałem w nieruchomości wspólnej, z prawem wyłącznego korzystania z miejsca postojowego. Garaż wielostanowiskowy wyodrębniony został jako samodzielny lokal niemieszkalny, dla którego założono oddzielną księgę wieczystą.

2. Organ podatkowy ustalił Skarżącym podatek od nieruchomości na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków, stosując stawki określone uchwałą organu samorządowego. Udział w garażu wielostanowiskowym opodatkowano według stawek właściwych dla „budynków lub ich części pozostałych”.

3. Skarżący wnieśli odwołanie od tej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (dalej: SKO). W odwołaniu podnieśli, że zastosowanie do opodatkowania miejsca postojowego stawki przewidzianej dla „budynków lub ich części pozostałych” stanowiło naruszenie prawa. SKO decyzją z grudnia 2014 r., orzekło o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji.

4. Wojewódzki Sąd Administracyjny, wyrokiem z lipca 2015 r., oddalił skargę Skarżących na decyzję SKO z grudnia 2014 r..

5. Kolejno Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA), wyrokiem ze stycznia 2018 r. oddalił skargę kasacyjną Skarżących. W uzasadnieniu tego wyroku NSA – odwołując się do uchwały NSA z dnia 27 lutego 2012 r., sygn. II FPS 4/11 – stwierdził, że w rozpatrywanej sprawie znajdują zastosowanie stawki podatkowe określone w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.) , tj. określone dla budynków (lub ich części) pozostałych, a zatem w wyższej wysokości niż przewidziane dla budynków mieszkalnych (art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a u.p.o.l.). Elementem decydującym o zastosowaniu w analizowanym przypadku regulacji z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e u.p.o.l. jest wyodrębnienie prawne lokalu stanowiącego garaż wielostanowiskowy.

W takim stanie faktycznym trybunał orzekł, iż art. 1a ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a i e u.p.o.l.

1. w zakresie, w jakim umożliwiają, na potrzeby podatku od nieruchomości, uznanie wyodrębnionego garażu znajdującego się w budynku mieszkalnym, za część budynku o odmiennym niż mieszkalny charakterze, są niezgodne z zasadą szczególnej określoności regulacji daninowych wywodzoną z art. 84 w związku z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;

2. w zakresie, w jakim uzależniają zastosowanie odpowiednich stawek podatku od nieruchomości do znajdującego się w budynku mieszkalnym garażu od jego wyodrębnienia lub niewyodrębnienia jako przedmiotu odrębnej własności, przez co do znajdującego się w budynku mieszkalnym garażu wielostanowiskowego stanowiącego przedmiot odrębnej własności, zastosowanie ma stawka określona w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy o podatkach i opłatach lokalnych a nie stawka określona w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a tej ustawy, są niezgodne z art. 32 ust. 1 w związku z art. 64 ust. 2 i art. 84 Konstytucji.

Co istotne Trybunał ustalił, iż ww. przepisy ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych we wskazanych zakresach tracą moc obowiązującą z upływem 31 grudnia 2024 r..